تکثیر گیاهان آپارتمانی با چه روش هایی انجام می شود؟ آیا همه گیاهان آپارتمانی قابل تکثیر هستند؟ برای تکثیر گیاهان آپارتمانی به چه امکاناتی نیاز داریم؟
اگر شما هم به دنبال تکثیر گیاهان هستید، و این سوالات ذهن شما را درگیر کرده ،در ادامه با ما همراه باشید تا پاسخ همه این سوالات را برای شما توضیح دهیم. احتمالا یکی از دلایلی که شما را به فکر تکثیر گیاهان انداخته قیمت بالای آن است. برای تکثیر گیاهان آپارتمانی مختلف روش های متفاوتی وجود دارد و همه گل و گیاهان آپارتمانی با یک روش یکسان تکثیر نمی شوند. بنابراین باید با انواع روش ها آشنا باشید و شرایط مربوط به تکثیر هر گیاه را بدانید تا بتوانید این کار را به درستی انجام دهید. در غیر این صورت گیاهان شما آسیب می بینند. در ادامه شما را با تمام این روش ها و جزئیات آن ها آشنا می کنیم.
تکثیر گیاهان به معنی ازدیاد یک گیاه با استفاده ار روش های غیر جنسی ( بدون نیاز به گیاهی دیگر) است. در واقع شما با جدا کردن بخشی از یک گیاه که اصطلاحا به آن گیاه مادر می گویند، یک گیاه کامل را به وجود می آورید. البته این کار ساده نیست و باید با مهارت و آگاهی انجام شود تا گیاه مادر آسیب نبیند.
برای تکثیر گیاهان آپارتمانی در منزل نیاز به ابزار و ملزومات خاصی ندارید. هر آنچه لازم است در هر خانه ای پیدا می شود. قیچی، خاک ( انواع تکثیر ریشه دهی در خاک) ، آب، گلدان مناسب در هر خانه ای در دسترس است. آنچه بیش از هر چیزی لازمه داشتن آگاهی و دانش در این زمینه است. البته برای اینکه بتوانید این کار را با موفقیت بهتری انجام دهید ، می توانید از هورمون رشد و تشتک گرمایشی استفاده کنید. نکته ای که باید حواستان به آن باشد این است که ، وسایل مورد استفاده و محیطی که این کار را انجام می دهید استریل باشد.
یکی از دلایلی که افراد از تکثیر گیاهان آپارتمانی دارند این است که ، می توانند بدون صرف پول و هزینه گیاهان بیشتری داشته باشند. این گیاهان را به عزیزان خود هدیه دهند. دلیل دیگر این است که ، با این کار می توانید گیاهان جدید و جوان پرورش دهید که می توانند جانشین گیاه مادر باشند. زیرا بعضی از گیاهان بعد از مدتی که از عمرشان می گذرد دیگر آن شادابی و طراوت اولیه را ندارند. به این ترتیب شما می توانید همیشه گیاهان شاداب و با طراوت داشته باشید.
گیاهان آپارتمانی با روش های مختلفی تکثیر می شوند. گاهی یک گیاه را می توانید با چند روش تکثیر کنید. گاهی هم یک گیاه تنها با یک روش قابل تکثیر است. بیشتر گیاهان آپارتمانی را بهتر است در فصل بهار و تابستان تکثیر کنید. در ادامه با روش های مختلف تکثیر گیاهان آشنا می شویم.
بعضی از گیاهان مثل آلوئه ورا، تاج کمالی، گلدان نقره ای، تیلاندزیا، پیله آی قاشقی در کنار ساقه اصلی خود گیاه کوچک تری را رشد می دهند. به این جوانه ها یا غده های چسبیده به گیاه اصلی پاجوش یا پاگیاه می گویند. شما با یک چاقو می توانید این جوانه ها را از ساقه گیاه مادر جدا کنید . دقت کنید که جوانه ای که برای تکثیر انتخاب شده خیلی کوچک نباشد چون ممکن است بعد از دا شدن از گیاه مادر دوام نیاورد و از بین برود. بعد از اینکه جوانه مناسب را از گیاه مادر جدا کردید آن را به گلدان جدید با خاک مناسب انتقال دهید. مراقب شرایط دمایی، رطوبت و … گیاه تازه تکثیر شده باشید، زیرا این گیاه بسیار ضعیف است و نیاز به مراقبت دارد تا به گیاه بالغ تبدیل شود.
تکثیر گیاهان آپارتمانی مانند: پوتوس، پاپیتال، سلمک را می توانید با روش خوابانیدن انجام دهید. به طور کلی گیاهانی که جزء انواع خزنده و رونده هستند، و ساقه های نرم دارند را با روش خوابانیدن تکثیر می کنند. ساقه گیاهان رونده به تنهایی قابلیت ریشه زایی دارند. تکثیر گیاهان به دو روش هوایی و زمینی انجام می شود.
در این روش بخشی از ساقه گیاه را به شکل U در کمپوزیت قلمه قرار می دهیم، تا شروع به ریشه زایی مستقل کند. این قسمت از گیاه اصلی را بعد از اینکه از ریشه زایی آن مطمئن شدیم ، می توانیم از گیاه مادر جدا کنیم. یک نکته منفی در این روش تکثیر وجود دارد. در این روش ریشه دهی گیاه جدید، کمی طولانیست و تقریبا یک ماه طول میکشد. برای این که این مشکل را بهبود دهید می توانید در قسمت زیر ساقه گیاه که می خواهید در کمپوزیت قرار دهید خراش باریکی ایجاد کنید یا قسمتی از پوست ساقه را جدا کنید. به این ترتیب می توانید سرعت ریشه دهی را تسریع کنید.
اگر گیاه را با روش خوابانیدن هوایی تکثیر می کنید، باید روی قسمتی از ساقه که تصمیم دارید آن را از گیاه مادر جدا کنید خراش ظریفی ایجاد کنید یا حدود 1 تا 2 سانتی متر از پوست روی ساقه را جدا کنید. مقداری خزه اسفاگنوم را خیس کنید و بعد از اینکه آب اضافی آن را گرفتید ، خزه ها را روی قسمت خراش داده شده ساقه قرار دهید. بعد روی آن را با پلاستیک بپوشانید تا رطوبت گیاه تامین شود. بعد از یک ماه می تانید ریشه های جدید را مشاهده کنید. به این ترتیب می توانید ساقه را از بدنه گیاه مادر جدا کرده و در یک گلدان مستقل بکارید.
گیاهانی که با این روش تکثیر شده اند ریشه های کوچک و ظریفی دارند . بنابراین باید تا زمان اینکه ریشه ها قوی و بزرگ شوند از آن ها مراقبت کنید. می توانید روی گیاهان را پلاستیک شفاف بکشید. به این ترتیب شرایط ویژه گلخانه را برای آن ها ایجاد می کنید، و رطوبت کافی برای گیاهان تامین می کنید. به این ترتیب ریشه ها می توانند به خوبی رشد کنند و غذای گیاهان را تامین کنند. بعد از مدتی که ریشه ها به قدر کافی رشد کردند می توانید پلاستیک را بردارید.
بعضی از گیاهان در انتهای ساقه و برگ های بالغ گیاهچه هایی را به وجود می آورند. اگر این گیاهچه ها دارای ریشه هستند به کمک یک چاقوی استریل با دقت آن را از گیاه مادر جدا کنید. اما اگر این گیاهچه ها بسیار کوچک هستند فرصت دهید تا کمی بزرگ شود تا ریشه دار شوند و یا اینکه این گیاهچه را در کمپوزیت مخصوص بذر کاری فرو ببرید. منتظر بمانید تا گیاهچه جدید ریشه دهد، سپس آن را از گیاه مادر جدا کنید و در گلدانی جدید قرار دهید. از جمله گیاهانی که به این روش تکثیر می شوند میتوان گل های: کلروفیتوم، ساکسی فراژا، بریوفیلوم، ارکیده شاپرکی و گل گندمی نام برد.
تکثیر به روش قلمه زدن یکی از معمول ترین روش های تکثیر گیاهان آپارتمانی است . احتمالا این روش نسبت به سایر روش های تکثیر گیاهان آپارتمانی برای شما آشنا تر باشد. این روش به دو صورت قلمه زدن شاخه یا ساقه و قلمه زدن برگ ها انجام می شود.
برای قلمه زدن یک گیاه از ساقه یا شاخه ، ابتدا یک ساقه قوی را انتخاب کنید و حدود 10 تا 15 سانتی از آن را از قسمت زیر گره و محل اتصال برگ به ساقه جدا کنید. می توانید از چاقو و در صورتی که ساقه نرم است از یک قیچی مناسب و البته تمیز استفاده کنید. حواستان باشد به ساقه آسیب نزنید و آن را له نکنید. توجه داشته باشید اگر گیاه شما از خانواده کاکتوس ها و یا ساکولنت ها هستند بعد از جدا کردن ساقه از گیاه مادر تا چند ساعت اجازه دهید قسمت بریده شده خشک شود و پینه ببندد. سپس بلافاصله آن را در خاک جدید قرار دهید.برای کمک به ریشه زایی می توانید از یک کود محلول در آب استفاده کنید. گیاهانی مانند: پوتوس، بگونیا، سلمک، یوکا و پیرگیاه با این روش قابل تکثیر هستند.
بسیاری از گیاهان آپارتمانی از طریق برگ ها قابل تکثیر هستند. به این ترتیب که بخشی از ساقه گیاه مادری را با یک وسیله تیز مانند قیچی جدا کنید. یک ظرف پر از آب تهیه کنید و برگ ها را بعد از جدا کردن از ساقه درون لیوان آب قرار دهید. منتظر بمانید تا برگ ها از گره باقی مانده ساقه در انتهای خود ریشه دار شوند. ظرف محتوی برگ ها را در نور ملایم و محیطی که هوای تازه جریان دارد نگهداری کنید. آب ظرف را هر دو سه روز یک بار حتما تعویض کنید. سعی کنید دمای محیط را بین 20 تا 25 درجه نگه دارید. بسیاری از گیاهان آپارتمانی مانند : پتوس، برگ انجیری، بنفشه آفریقایی، برگ بیدی، حسن یوسف، شمعدانی از این طریق قابل تکثیر هستند.
بعد از قلمه زدن برگ های گیاهان و قرار دادن آن ها در آب بعد از اندک زمانی از چند روز تا چند هفته ریشه دار می شوند و قابل انتقال به خاک هستند. البته خاکی که برای این گیاه جدید انتخاب می کنید باید توانایی نگه داشتن رطوبت را داشته باشد. زیرا ریشه های گیاه جدید ضعیف هستند و نیازمند مراقبت ویژه هستند.
برگ های تازه ریشه دار شده باید در خاکی کاشه شود که قابلیت نگهداری رطوبت را داشته باشد. برای حفظ رطوبت نسبی می توانید به خاک اندکی پرلیت اضافه کنید. از آن جایی که ریشه ها ضعیف هستند باید انتقال آن ها به خاک را به آرامی و بادقت انجام دهید. همچنین بهتر است گلدان جدید را به محلی که نور بیشتری دارد منتقل کنید.