پاسخ به سوالات متداول درباره چراغ رشد گیاه
-
نحوه استفاده از لامپ رشد گیاه به چه صورت است؟
-
آیا لامپ رشد گیاه میتواند جایگزین نور خورشید باشد؟
-
آیا لامپ رشد گیاه را می توان برای تمام گیاهان استفاده کرد؟
-
آیا به جای لامپ رشد گیاه میتوان از لامپ معمولی استفاده کرد؟
در ابتدا باید خاطر نشان کرد ، بهترین اقدام در زمان خرید چراغ رشد گیاه ،مشورت با اهل فن است .
تجربه در شناخت پارامتر های چراغ رشد بسیار لازم است .شما میتوانید با کارشناس چراغ رشد گل آذین مشورت کرده و بهترین گزینه را انتخاب کنید حتما لازم نیست از گل آذین چراغ رشد گیاه خریداری کنید ،همین که با گل آذین تماس میگیرید و مشکلات خود را مطرح میکنید ،بهترین راه کار است .
نوشتار فوق از سوالات مطرح شده شما استفاده شده است که در تماسهای خود با گلخانه گل آذین مطرح و پاسخ دریافت کرده اید .
نحوه استفاده از لامپ رشد گیاه چگونه است؟
در ابتدا لازم به گفتن است که چراغ رشد نیز یک چراغ است با تمام مشخصات چراغهای معمولی ،فقط بخشی از همه نور آن را تولید میکند و سعی میکند نور غیر لازم برای گیاه را تولید نکند .البته اینکه در این کار چقدر موفق است خود مسئله دیگری است
اگر تمام برق مصرفی یک چراغ رشد ،نور مخصوص فتوسنتز و یا نور رشد گیاه باشد ،ایده ال خواهد بود .البته بستگی به کیفیت چراغ ، میتواند انحراف وجود داشته باشد
پس قاعده فیزیک هر چراغ رشدی مانند چراغ معمولی خواهد بود مانند:
برق مصرفی
زاویه تابش
گرم شدن
نوع اتصال و سرپیچ و….
بنابراین تمام احتیاط های مربوط به چراغهای معمولی در مورد چراغ رشد نیز باید اعمال گردد
دیده شده است که برخی با بسیار نزدیک کردن چراغ رشد به پرده و پنجره ،خطر آتش سوزی ایجاد کرده اند به تصور اینکه چراغهای رشد گرم نمیشوند .
این نکته بسیار لازم است که گفته شود ،احتیاط در مورد نصب چراغ رشد گیاه در بیشتر مواقع باید بالاتر رعایت گردد .
بنابراین نحوه نصب را با الزامات اولیه شروع میکنیم و به اختصاصات مربوط به چراغهای رشد میرسیم.
یکی از این اختصتصات زاویه تابش نور چراغ رشد به گیاه است .
در طی میلیون ها سال گیاهان با توجه به تابیده شدن نور خورشید از بالا و زاویه بالاتر از افق خو گرفته و تکامل پیدا کرده اند بنابراین نمیتوان نور بسیار جانبی به انها تاباند و یا نور را از زیر برگ ها بر آنها تاباند .
درست است که میتوان برخی نور های دکوراتیو با شدت کم را از زیر به گیاه تاباند ولی نمیتوان توقع داشت که نور رشد گیاه از زیر به گیاه تابانده شود و انهم با این نور بتواند عمل فتوسنتز را انجام دهد .
یادمان باشد که کلروفیل و یا سبزینه که باعث عمل فتوسنتز میگردد در بیشتر گیاهان مترکز بر روی برگ ها بوده و در برخی که تعدادشان بسیار کم است بر روی تنه گیاه است .بنابراین نور باید از بالا و حداکثر در زاویه 20 درجه به گیاه تابانده شود .
جهت تولید نور رشد برق و انرژی مصرف میشود پس لازم است که تا جاایکه میتوانید از این نور استفاده کنیم و نگذاریم که این نور بر روی دیوار و یا روی زمین بتابد .بنابراین در نصب چراغ رشد سعی کنید به شکلی در بالای گیاه نصب کنید و زاویه بدید که همه نور آن بر روی گیاه تابانده شود و نور کمتری بر روی دیوار و یا زمین بتابد .
حال میرسیم به فاصله چراغ تا گیاه .قاعده فیزیک میگوید که هر مقدار که چراغ را به گیاه نزدیکتر کنیم ؛شدت نور بالاتری را به گیاه میرسانیم و راندمان چراغ بالاتر احساس میگردد .ولی این کار را تا جایی ادامه دهید تا نور یکنواختی بر روی گیاه خود داشته باشید .اگر چراغ را بسیار نزدیک کنید قطعا نور در مرکز بالا رفته و در حاشیه ها سایه خواهید داشت و یا نور با شدت کم به گیاه میرسد .پس به این نتیجه میرسیم که چراغ را در جایی نصب کنیم که نور یکنواختی به گیاه خودمان برسانیم و در جوانب گیاه سایه نداشته باشیم .
حال چراغ را برای حدود 10 تا 14 ساعت در شبانه روز روشن میکنیم .هر میزان زمان روشن شدن به طلوع نزدیکتر و زمان خاموش شدن به غروب نزدیکتر باشد ،ساعت زیست گیاه کمتر بهم خواهد خورد و قطعا راندمان رشد بالاتری خواهیم داشت .
آیا لامپ رشد گیاه میتواند جایگزین نور خورشید باشد؟
نور خورشید از پرتوهای بسیار کاملی از طول موجهای مختلف تشکیل شده است .باید بررسی کنیم که چه میزان از نور خورشید بدرد گیاه میخوره و ایا مابقی نور خورشید در رشد و زیست گیاه موثر است یا خیر؟
طول موج نور خورشید در تصویر زیر نشان داده شده است .
میبینید که یک بخش کوچکی از نور ،قابل دیدن است که در این تصویر به صورت رنگین کمانی دیده میشود و مابقی نور خورشید خیلی بدرد گیاه نمیخوره .
البته بعدا توضیح میدهیم که بخشی از نور بالای باند دید و پایین آن نیز در گیاهان مفید است .
حالا این نور از قرمز تا ابی آیا همه این نور بدرد گیاه میخورد؟
نخیر
گیاهان بستگی به اینکه از کدام کلروفیل تشکیل شده اند نیز میزان مشخصی از طیفهای نور خوردشد قابل دیدن را دریافت میکنند.
ما در محدوده قابل دیدن نور خورشید که از آبی شروع میشود و تا قرمز امتداد دارد ،و در میانه آن نور سبز را داریم .
گیاهان در بیشتر گونه ها فقط بخشی از نور آبی و قرمز را دریافت کرده و مابقی نور ها را منعکس میکنند .به همین خاطر ما گیاهان را سبز میبینیم .چرا که هیچ نور سبزی را جذب نکرده و همه را منعکس و ما آنها را سبز میبینیم .
حال بررسی کنیم که از آبی و قرمز کدام را بیشتر جذب میکند .
به گراف زیر توجه کنید :
تصویر آخر مربوط به نور خورشید است که همانطور که میتوان توقع داشت تقریبا تمام طول موج آبی تا قرمز را دارا میباشد و سه عکس ابتدایی طیف های تولید شده نور های مصنوعی را نشان میدد .
حالا باید دید که نور های چراغ رشد چه میزان از نور لازم جهت گیاهان را تولید میکند . به تصویر زیر دقت کنید :
دیده میشود که طیف یک چراغ فول اسپکتروم ( تمام باند ) چراغ رشد تقریبا تمام طیف آبی و قرمز را در برگرفته و تمرکز کمتری بر روی سبز دارد .
گیاهان گل دار بیشتر به طول موج قرمز نیاز دارند و گیاهان سبز برگ بیشتر تمایل به نور ابی دارند .
حال ما هر چه چراغ کاملتری داشته باشیم بیشتر میتوانیم نور خورشید را شبیه سازی کرده و گیاه را به رشد معقول و متواضن برسانیم
البته شدت نور نیز بسیار مهم است
در برخی گیاهان طول موجهای پایین آبی در محدوده ماورائ بنفش نیز لازم هست چرا که گیاه را از رسیدن به رشد بی رویه سرکوب کرده و اجازه رشد علفی و بی قواره را میگیرد .
و در برخی گیاهان مانند شعمدانی نور بالای قرمز که از باند دید انسان خارج است میتواند موجب گل دهی گردد .
بنابراین برای رسیدن به چراغی که نور آن مانند نور خورشید باشد ما احتیاج به دو یا سه منبع نوری متراکم و در کنار هم داریم .
ولی در بیشتر مواقع نور ابتدای آبی از 360 نانومتر یعنی از ابی ابتدایی و تا 730 نانومتر یعنی بالای قرمز جهت رشد گیاهان معمولی کافی است .
آیا لامپ رشد گیاه را می توان برای تمام گیاهان استفاده کرد؟
بله
فقط یادمان باشد که گیاهان مختلف شدت نور کم و یا زیادی را طلب میکند.
این موضوع با دقت بالا در دیگر مقالات مربوط به چراغ رشد در مقالات سایت گل آذین اورده شد ه است .
همین نکته را به صورت خلاصه باید اشاره کرد ، اینکه گیاه در کدام اقلیم تکامل پیدا کرده است قطعا در میزان مورد نیاز نور دریافتی اثر گذار بوده است چرا که این گیاه در طی میلیون ها سال به اقلیم خود سازگار شده و باید همان شرایط را برایش فراهم کرد تا به بهینه ترین شکل ممکن رشد و نمو داشته باشد
فرض کنید شما میخواهید کاکتوس که در مناطق گرم و خشک و با نور بالا تکامل پیدا کرده است را با نور رشد پرورش دهید فقطعا باید شدت نور بسیار بالایی را به آن بتابانید و ضریب نور را بسیار بالا محاسبه کنید .
و یا گیاهی که در مناطق جنگلی تکامل پیدا کرده است ، مانند اسپاتی فیلوم ، قطعا این گیاه با نور بسیار کمتر خودش را تطبیق داده و میتواند رشد کند .
بنابراین در مرحله اول پیدا کنید که گیاه شما به چه میزان نور احتیاج دارد و این مهم را میتواید با کارشناسان گل آذین در میان گذارده و راهمایی دریافت کنید .
آیا به جای لامپ رشد گیاه میتوان از لامپ معمولی استفاده کرد؟
جواب این سوال نیز به صورت تخصصی در دیگر مقالات سایت آورده شده است که علاقه مندان را دعوت میکنم به دیگر مقاله های سایت گل آذین مراجعه کرده و جواب سوال خود را پیدا کنند .
اما به صورت خلاصه باید گفت ، بله
تقریبا تمام منابع نوری بخش قابل ملاحظه ای از نور رشد گیاه را تولید میکند البته میزان آن بسیار مهم است
حتی برخی از منابع نوری موجود است که فقط جنبه دکوراتیو داشته و به هیچ وجه انتظاری از انها نمیره که نور رشد گیاه در نور تولیدی آنها مستتر باشد ،ولی با کمال تعجب باید گفت که از تمام چراغهای رشد هم وات خود نور رشد بیشتری تولید میکند .
به حدی که در تولید برخی گیاهان دارویی و یا افیونی که نور با شدت بالا احتیاج است از این منابع نوری استفاده میشود
حالا چرا از این چراغها در سایر موارد استفاده نمیشود ،جزییاتی دارد که باید زیر نظر کارشناس مربوطه استفاده کرد والبته محدودیتهای دیگر نیز دارد
در این رابطه میتوانید با کارشناس چراغ رشد گل آذین تماس گرفته و مشورت نمایید .
تکنولوژی چراغهای رشد با سرعت بسیار بالایی در حال رشد و پیشرفت است و بر کسی پوشیده نیست که تا چند سال آینده بیشتر نیاز بشر به سبزیجات تازه در زیر نور مصنوعی تولید خواهد شد .
لازم است که در کشور مان ایران نیز با این رویکرد حرکت کرده و تولیدات غذایی را با نور مصنوعی و در اتاقهای تمیز و بدون استفاده از مواردشیمیایی و افت کشها پرورش دهد . قطعا انرژی لازم جهت این کار میتواند از منابع مختلفی تامین گردد .
توصیه میشود به علاقه مندان سر مایه گذاری بر روی بستر های کشت با نور مصنوعی که بر روی این زمینه کاری ، بیشتر مطالعه و در صورت نیاز میتوانند با گل آذین تماس گرفته و مشورت بگیرند .
هر آنچه باید در رابطه با لامپ رشد گیاه بدانید
نگارنده :اسماعیل دارا ابان 1403
